Akika, adak ve şükür kurbanı nedir, arasındaki farklar neler? Kim, ne zaman, neden keser?
Kurban Bayramı 2025 ile beraber en sık aratılan konular arasında akika kurbanı, adak kurbanı ve şükür kurbanı yer alıyor. Akika kurbanı, çocuk için kesilen kurban; adak kurbanı bir dileğin yerine gelmesi için kesilen kurban; şükür kurbanı ise verilen nimetlere şükür olarak kesilen kurbandır. İşte bu üç kurban türü ile ilgili bilinmesi ve dikkat edilmesi gerekenler…
AKİKA KURBANI NEDİR, NE ZAMAN KESİLİR?
Akika kurbanı, yeni doğan çocuğun rızası ve sağlığı adına kesilen kurban türüdür. Hz. Muhammed’in de tavsiye ettiği sünnetlerden biri olan akika kurbanı, çocuğun doğumunu duyurmak ve şükretmek için kesilir. Akika kurbanının, çocuğun doğumundan itibaren 7. Gününde kesilmesi sünnet olarak kabul edilir. Erkek çocuk için 2, kız çocuk için 1 koyun veya keçi kesilmesi gelenektir.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın resmi sitesinde akika kurbanı ile ilgili şu açıklama yer almaktadır:
“Yeni doğan çocuk için şükür amacıyla kesilen kurbana, “akîka” adı verilir. Akîka kurbanı kesmek sünnettir. İbn Abbas’tan (r.a.) rivâyet edildiğine göre Resûlullah (s.a.s.) Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için akîka kurbanı kesmiş (Ebû Dâvûd, Edâhî, 21 [2841]; Nesâî, Akîka, 3 [4219]), bir hadisinde de şöyle buyurmuştur: “Her çocuk (doğumunun) yedinci gününde kendisi için kesilecek akîka kurbanı karşılığında bir rehine gibidir. Akîka kurbanı kesildikten sonra çocuğun başı tıraş edilir ve ona isim verilir.” (Ebû Dâvûd, Edâhî, 20-21 [2837-2838]; Tirmizî, Edâhî, 21 [1522)]).
Bu açıdan akîka kurbanı, çocuğun doğduğu günden buluğ çağına kadar kesilebilirse de doğumunun yedinci günü kesilmesi daha faziletlidir. Aynı günde çocuğa isim verilmesi ve saçı ağırlığında altın veya değeri miktarınca sadaka verilmesi müstehaptır (İbn Rüşd, Bidâyetü'l-müctehid, 3/14-16).”
ADAK KURBANI NEDİR, NE ZAMAN KESİLİR?
Adak, adı üstüne bir adağın, dileğin gerçekleşmesi durumunda Allah’a şükretmek amacıyla kesilir. Örneğin ‘sınavı kazanırsam kurban keseceğim’ şeklinde söylenen bir söz adağa dönüşür ve dileğin gerçekleşmesi halinde kurban kesmek o kişiye farz olur. Adak kurbanı, dileğin gerçekleşmesinden sonra en kısa süre içinde kesilmelidir. Kurban Bayramı’nda adak kurbanı kesilmesi gibi bir zorunluluk yoktur.
ADAK KURBANI ETİNDEN KİMLER YİYEMEZ?
Diyanet’in konuyla ilgili açıklaması şöyle:
“Kurban adayan kişinin kurban kesmesi vaciptir. Eğer kişi bu adağı, bir şartın gerçekleşmesine bağlamışsa bu şart gerçekleşince kesmesi gerekir. Adak kurbanının etinden adak sahibi, eşi, usûl ve fürûu (neslinden geldiği ana, baba, dede ve nineleri ile kendi neslinden gelen çocukları ve torunları) yiyemeyeceği gibi bunların dışında kalıp zengin olanlar da yiyemez (Zeylaî, Tebyîn, 6/8; Bilmen, İlmihal, 304-305). Eğer kendisi veya bu sayılanlardan biri yerse, yenilen etin bedelinin yoksullara verilmesi gerekir (İbn Nüceym, el-Bahr, 8/199-203).”
ŞÜKÜR KURBANI NEDİR, NE ZAMAN KESİLİR?
Şükür kurbanı, güzel bir gelişme olduğunda veya verilen nimete şükretmek için kesilen bir kurbandır. Vacip olmamakla beraber isteğe bağlı bir ibadettir. Şükür kurbanının kesilme zamanı yoktur. Herhangi bir güzel durumun ardından istediğiniz zaman kesilebilir. Şükür kurbanından sahibi, ailesi, misafirleri, ihtiyaç sahipleri yiyebilir.
Diyanet’e göre Şükür Kurbanının tanımı şöyledir:
“Herhangi bir vesileyle Allah’a (c.c.) şükretmek için kesilen kurbana şükür kurbanı denir. Bir kimse arzu ettiği bir amaca ulaşması veya bir nimete nail olması sebebiyle şükür kurbanı kesebilir. Böyle bir nimeti elde eden kişinin, adakta bulunmadığı sürece, kurban kesmesi zorunlu değildir. Şükür kurbanı adak hükümlerine tabi değildir. Dolayısıyla şükür kurbanının etinden, kesen kişi dâhil herkes istifade edebilir.”
Kaynak:ekoltv.com.tr
