Umut beklenmeyen yerden geldi! Yağlı karaciğer hastalığına bağırsaktaki ‘karanlık madde’ ışık tutabilir
Yağlı karaciğer hastalığı, dünya çapında her dört yetişkinden birini etkiliyor. Daha önceden ‘alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı’ (MAFLD) olarak bilinen bu rahatsızlık, karaciğerdeki metabolik dengesizliklere, iltihaplanmaya ve yara dokusuna neden olabiliyor. Hastalığın ilerleyen evresine ‘metabolik işlev bozukluğuyla ilişkili steatohepatit” adı veriliyor.
MASH olarak kısaltılan metabolik işlev bozukluğuyla ilişkili steatohepatite karşı şu anda ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmış sadece bir ilaç bulunuyor. Ancak bu tedavi herkes için etkili değil.
YAĞLI KARACİĞER HASTALIĞINA YENİ BİR UMUT
Çin'deki Pekin Üniversitesi'nden araştırmacılar, “Fusarium foetens” adlı bir mantarın MAFLD ve MASH üzerindeki terapötik potansiyelini araştırdı. Bu mantarın “benzersiz etkilerinin gerçekten mucizevi” olduğu belirtildi. Söz konusu mantar, şimdilik yalnızca insanlardan alınan klinik örneklerde ve fareler üzerinde laboratuvar ortamında incelendi. Ancak sonuçlar gerçekten umut verici.
BAĞIRSAK MANTARLARININ GİZEMLİ DÜNYASI
Bilim insanları, karaciğerin bağırsak mikrobiyomunun yan ürünlerine maruz kalması nedeniyle, bu sistemin MASH hastalığında rol oynadığını zaten biliyordu. Ancak şimdiye kadar bakteriler hakkında yapılan çalışmalar mantarlara kıyasla çok daha fazlaydı. Bunun sebebi, mantarların laboratuvarda üretilmesinin zorluğu ve örneklerin kolayca kirlenebilmesiydi.
Bağırsak mantarları, genellikle mikrobiyomun ‘karanlık maddesi’ olarak görülüyor. Ancak son çalışmada, yalnızca F. foetens’in MASH üzerindeki etkileri değil, aynı zamanda bu etkileşimi sağlayan moleküller ve metabolitler de belirlendi.
FARELERDE UMUT VERİCİ SONUÇLAR ELDE EDİLDİ
Araştırmacılar, F. foetens’in etkilerini incelemek için mantarı iki hafta boyunca yüksek yağlı diyetle beslenen fareler üzerinde uyguladı. Uygulama sonucunda mantarı alan farelerin karaciğerinin daha hafif olduğu, daha az iltihap ve yara dokusu barındırdıkları görüldü. Ayrıca MASH ile ilişkili kimyasal seviyeler de düşüktü.
Yaz geldi, şifa da geldi: Plaja gitmenin stres üzerindeki etkisi şaşırttı
Ekip, F. foetens’in “seramid sentaz” adlı bir enzimin aktivitesini azaltarak bu olumlu etkileri yarattığını keşfetti. Bu bulgular, genetiği değiştirilmiş farelerle yapılan ek deneylerle de doğrulandı.
İNSANLAR ÜZERİNDE DENEMELER PLANLANIYOR
Şimdi, F. foetens’in insanlar üzerindeki etkilerini daha ayrıntılı biçimde incelemek planlanıyor. Ayrıca bu mantarın hangi moleküler yollarla etki gösterdiği ve başka mantar türlerinin benzer hastalıklarda rol oynayıp oynamadığı da araştırılacak.
