Araştırmaya göre, saç şekillendirme esnasında oluşan parçacıklar, insan saçının yaklaşık 200 kat daha küçük, 500 nanometreye kadar boyutlarda olup, akciğerlerin en derin bölgelerine kadar ulaşabiliyor. Bu bulgular, günlük saç bakım rutinlerimizin sağlık üzerindeki potansiyel risklerini gözler önüne seriyor.
DÜZLEŞTİRİCİ VE MAŞADAKİ TEHLİKE
Çalışmayı ABD’deki Purdue Üniversitesi’nden bir ekip yürüttü. Araştırmacılar, daha önce saç bakım ürünlerinin saldığı kimyasalları incelemek için kullanılan küçük bir laboratuvar ortamında, bu sefer ürünlerin hava kirliliği üzerindeki etkilerini test ettiler. İnşaat mühendisi Nusrat Jung, “Mağazalardan alınan sıradan saç bakım ürünlerinin kullanımıyla solunan nanopartikül sayısı tahminlerimizin çok üzerindeydi. Bu gerçekten endişe verici” dedi.
Araştırmada düzleştirici, maşa ve dalgalandırıcı gibi 5 farklı ürün ve cihaz ile toplam 21 saç bakım rutini, 7 gönüllü üzerinde uygulandı ve her durumda nanopartikül yoğunluğu ölçüldü. Deneyler, 10-20 dakika süren rutinlerin santimetreküp başına 100.000’den fazla nanopartikül üretebildiğini ve bunun 10 milyardan fazla parçacığın akciğerlere ulaşabileceğini gösterdi.
Nanopartikül oluşumunun ana nedeni, saç bakım ürünlerinin 149°C (300°F) üzerindeki ısıya maruz kalmasıydı. Daha düşük sıcaklıklarda daha az partikül oluşuyor ve çoğu saçta kalıyordu. İnşaat mühendisi Jianghui Liu, “Isı, atmosferik nanopartikül oluşumunun ana itici gücüdür. Düşük uçuculuğa sahip bileşenler buharlaşıp 100 nanometreden küçük yeni partiküllere dönüşüyor” dedi.
Henüz bu özel nanopartiküllerin sağlığa etkileri net olarak belirlenmiş değil; ancak mikron boyutundaki parçacıklar üzerine yapılan araştırmalar, hava kirliliğiyle ilişkili risklerin artabileceğini gösteriyor. Hayvan çalışmaları, akciğerlerde nanopartiküllerin iltihap ve doku hasarını artırabileceğini ortaya koymuş durumda.
Araştırmacılar, yüksek ısıya sahip saç ürünleri kullanırken mekanların iyi havalandırılması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, nanopartikül kirliliğini izlemek ve bu parçacıkların kimyasal bileşimini daha iyi anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Jung, “Bu araştırma, ısıya dayalı saç şekillendirmenin emisyon ve maruziyetlerini anlamak için gelecekte yapılacak çalışmaların yolunu açabilir. Bu da iç mekan hava kirliliğini değerlendirme ve azaltma stratejilerinin geliştirilmesine katkı sağlayacaktır” dedi.