Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Rio de Janeiro'da düzenlenen 17. BRICS Zirvesi'nin ardından yaptığı değerlendirmelerde, Gazze'deki duruma ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. Fidan, "Gazze'deki soykırım zirveye ulaştığı andan itibaren, uluslararası sistemdeki İsrail'i destekleyen bazı aktörler bile, kendini İsrail'den beri tutmayı, uzakta tutmayı öncelediler. Çünkü soykırımcı İsrail ile bir arada durmak artık hiç kimseyi iyi durumda göstermiyor." dedi. Fidan, açıklamasının başında Pençe-Kilit Harekat bölgesinde şehit düşen 12 askere rahmet diledi.
TÜRKİYE BRICS'E DAVET EDİLDİ
Bakan Fidan, BRICS Zirvesi'ne Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı temsilen katıldığını ve Türkiye'nin BRICS'e davet edilen ülkeler arasında yer aldığını bildirdi. Türkiye'nin uluslararası arenadaki güçlü duruşunun birçok platformda sözünün dinlenmesine neden olduğunu vurguladı. Zirve'nin verimli geçtiğini belirten Fidan, uluslararası sistemdeki hataların giderilmesi ve reform çabalarının ana gündem maddeleri arasında yer aldığını ifade etti. Ayrıca, yapay zeka, iklim değişikliği ve sağlık konularının da ele alındığını kaydetti.
"EŞİTSİZLİĞE KARŞI DUYARLI OLMAK GEREKLİ"
Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Dünya 5'ten büyüktür" sözüne atıfta bulunarak, bu ifadenin uluslararası sistemdeki adaletsizliği ve eşitsizliği özetlediğini belirtti. Yapay zeka konusunda ise uluslararası kuruluşların bu teknolojiye erişimdeki eşitsizliğe karşı duyarlı olması gerektiği uyarısında bulundu.
ULUSLARARASI SİSTEMİN İSRAİL'E KARŞI TUTUMU
BRICS bildirisinde İsrail'e yönelik eleştirilerin dikkat çekici olduğu sorusu üzerine Fidan, "Şu anda İsrail'i destekleyen ülkelerin sayısı retorikte bir elin parmakları kadar neredeyse. Bunların başında, bu politikalara karşı çıkmayan Amerika gelmekte." dedi. Uluslararası toplumun büyük çoğunluğunun Gazze'deki olayları kınadığını ve iki devletli çözümü savunduğunu ancak somut bir sonucun henüz çıkmadığını dile getiren Fidan, bunun sistemdeki bir "arıza" olduğunu ve düzeltilmesi gerektiğini vurguladı.
ATEŞKES ÇABALARI
Mevcut ateşkes görüşmelerine değinen Fidan, taraflarla görüşmelerin devam ettiğini belirtti. Hamas'ın teklifini vermeden önce kendileriyle görüştüklerini ve Türkiye'nin görüşlerini ilettiklerini aktardı. Fidan, "Bizim her zaman için duruşumuz, ateşkesin, barışın ve insani yardımların bir an önce hayata geçmesinden yana, iki devletli çözüme de barışçıl bir çözüm bulunmasından yana." ifadelerini kullandı. Arabulucu ülkelerin daha "iyimser" olduğunu belirten Fidan, birkaç gün içinde netleşme beklediklerini ve dileklerinin "ateşkesin hayata geçmesi, insani yardımların bir an önce başlaması, bu soykırımın durması" olduğunu söyledi.
NÜKLEER MÜZAKERELER
Zirve marjında İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile görüştüğünü kaydeden Fidan, İran-İsrail arasındaki ateşkese ilişkin bilgi verdi. Ateşkesin hala geçerliliğini koruduğunu ancak nükleer müzakerelerin yeniden başlaması konusunda belirsizlik olduğunu ifade etti. ABD Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile de bu konuyu görüştüğünü belirten Fidan, savaşın yaygınlaşmaması için diplomatik çözüm bulunmasını umduğunu dile getirdi.
İSTANBUL'DA LİDERLER ZİRVESİ
İstanbul Barış Müzakerelerinin iki turuna ev sahipliği yaptığını hatırlatan Fidan, bu müzakerelerin rekor sayıda esir değişimi ve naaş iadesi gibi daha önce ulaşılamamış neticeler getirdiğini söyledi. Tarafların müzakerelerden memnun olduğunu ancak kalıcı veya geçici ateşkesin modalitesi konusunda tartışmaların sürdüğünü belirtti. Fidan, liderler zirvesi olasılığı hakkında ise, Sayın Putin, Trump, Zelenskiy ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bir araya gelmesi prensibinde bir sorun olmadığını, ancak Rus tarafının görüşmeden önce bazı şeylerin geçmesi gerektiği fikrinde olduğunu aktardı. Fidan, diplomasi trafiğinin hız kesmeden devam edeceğinin altını çizdi.