EN SAĞLIKLI İNSANLARIN YAŞADIĞI 5 YER: İnsanlar buralarda uzun ve huzurlu yaşıyor: Biri Türkiye kıyılarına çok yakın
111
‘Mavi Bölgeler’ ile ilgili 2004 yılından beri süregelen araştırmalar, sadece yaşlı nüfus yoğunluğuna değil, ayrıca sağlıkla sürdürülen uzun yaşamlara da ışık tutuyor. Mavi Bölgeler ile ilgili “100 Yaşına Kadar Yaşamak: Mavi Bölgelerin Sırları” adlı bir Netflix yapımı da bulunuyor. İşte en sağlıklı insanların yaşadığı 5 yer…
211
‘MAVİ BÖLGE’ NE DEMEK?
“Mavi bölge” demografik verilerle doğrulanmış, coğrafi olarak belirlenmiş ve dünya ortalamasının çok üzerinde bir yaşam süresine sahip bölgeleri tanımlamak için kullanılıyor. Bu bölgelerde 100 yaşını gören insanların oranı, ABD gibi gelişmiş ülkelere kıyasla neredeyse 10 kat daha yüksek.
311
Yapılan araştırmalara göre, birbirinden çok uzak coğrafyalarda bulunsalar da mavi bölgelerin ortak noktaları var. Araştırmalar, bu uzun ömürlü toplulukların dokuz temel yaşam ilkesini paylaştığını gösteriyor. Bunlar arasında bitki temelli beslenme, düşük stresli yaşam biçimi, düzenli hareket, güçlü bir yaşam amacı ve gelişmiş sosyal bağlar ön plana çıkıyor.
411
MAVİ BÖLGE OLMA ŞARTLARI NELER?
Bir yerin "sertifikalı mavi bölge" olabilmesi için şu üç kriteri karşılaması gerekiyor:
Doğum ve ölüm oranlarının güvenilir biçimde belgelenmiş olması,
Ulusal ortalamanın üzerinde bir yaşam süresi,
Yerel düzeyde yüksek uzun ömür oranı.
511
İşte 5 resmi mavi bölge ve onları benzersiz kılan özellikler:
1. Okinawa, Japonya
Japonya’nın güneyindeki bu tropikal ada, dünyanın en uzun yaşayan kadınlarına ev sahipliği yapıyor. Diyetleri, tatlı patates, soya fasulyesi, pelin otu, zerdeçal ve acı kavun (goya) gibi besinlerden oluşuyor. Araştırmaların ilk adımı burada atıldı.
611
2. İkaria, Yunanistan
Türkiye kıyılarına yalnızca 13 km uzaklıktaki Ege adası İkaria, orta yaş ölüm oranı ve bunama oranı en düşük yerlerden biri. Geleneksel Akdeniz diyeti – zeytinyağlı sebzeler, az miktarda et ve süt ürünleri – bu uzun ömrün temelini oluşturuyor.
711
3. Sardinya, İtalya
İtalya’nın dağlık Ogliastra bölgesi, dünyanın en uzun yaşayan erkeklerine ev sahipliği yapıyor. Düşük proteinli bir diyet ve yavaş tempolu, aktif bir yaşam burada öne çıkan unsurlar.
811
4. Loma Linda, Kaliforniya, ABD
Los Angeles yakınlarındaki bu bölgede yoğun olarak yaşayan Yedinci Gün Adventistleri, ortalama Amerikalıya kıyasla 10 yıl daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürüyor. Günlük menüler; sebze, tahıl, kuruyemiş ve meyveden oluşan İncil temelli bir diyeti izliyor.
911
5. Nicoya Yarımadası, Kosta Rika
Orta Amerika’nın bu kıyı bölgesi, orta yaş ölüm oranlarının en düşük olduğu yerlerden biri. Uzun ömür, güçlü inanç bağları, yakın sosyal ilişkiler ve düzenli fiziksel hareket ile ilişkilendiriliyor.
1011
MAVİ BÖLGELER DİYETİ NEDİR?
Genetik elbette önemli ama beslenme tarzı uzun yaşamanın anahtarı olabilir. Mavi bölgelerdeki insanlar, neredeyse tamamen bitki temelli bir diyetle besleniyor:
%95’i bitkisel kaynaklı gıdalar,
%5’i hayvansal ürünler,
Bolca meyve-sebze, tam tahıllar, baklagiller, kuruyemiş, tatlı patates,
Et ve süt ürünleri nadiren tüketiliyor,
Küçük balık türleri (sardalya, hamsi) tercih ediliyor.
Ayrıca "%80 kuralı" da yaygın: Mavi bölge sakinleri, kendilerini tam doymuş hissetmeden yemeği bırakıyorlar.
Loma Linda Üniversitesi’nin 1974’ten bu yana yürüttüğü bir çalışmaya göre, pesko-vejetaryen diyet (balık dahil vejetaryen) yaşlılarda ölüm riskini %18 oranında azaltabiliyor.
1111
UZUN YAŞAMIN SIRRI SADECE DİYET DEĞİL
Beslenme önemli olsa da, mavi bölgelerdeki uzun yaşam sırları sadece tabakta bitmiyor. Topluluk desteği, güçlü aile bağları, aktif yaşam tarzı ve stresin azaltılması, sağlıklı yaş almanın temel taşları arasında.
Ve en güzel haber şu ki tüm bu faydalardan yararlanmak için bir mavi bölgede yaşamanız gerekmiyor. Yaşam tarzınızı küçük adımlarla değiştirerek siz de sağlıklı bir ömre adım atabilirsiniz.