Ayak parmakları ve çoraplarda binlerce mikrop yaşıyor! Bu mikroplardan korunmak için ne yapmalı?


Santimetrekare başına 100 ila 10 milyon mikrobiyal hücre barındıran ayaklar, vücudun en zengin mikrobiyal çeşitliliğine sahip bölgelerinden biridir. Bakteri ve mantarlardan oluşan bu mikrobiyal ekosistem, çoraplarda da yaşamını devam ettirir. Yapılan araştırmalar, çoraplarda zararsız cilt bakterilerinden, Aspergillus, Staphylococcus, Candida, Histoplasma ve Cryptococcus gibi potansiyel tehlikeli mikroorganizmalara kadar birçok türün bulunduğunu ortaya koyuyor.

AYAK PARMAKLARI ADETA MİKROP ORMANI
Ayak parmakları arasındaki sıcak ve nemli ortam, ter ve ölü deri hücreleriyle beslenen bu mikropların hızla çoğalmasına zemin hazırlar. Mikropların metabolizması sonucunda açığa çıkan uçucu yağ asitleri ve kükürt bileşikleri, terli ayak ve çorapların o karakteristik kötü kokusuna sebep olur. Aslında koku, terin kendisinden değil, terle beslenen mikropların faaliyetlerinden kaynaklanmaktadır.

12 SAAT GİYİLEN ÇORAP EN YÜKSEK BAKTERİ VE MANTAR YÜKÜNE SAHİP
Çoraplar sadece ayakların mikrobiyomunu yansıtmaz, aynı zamanda yürüdüğünüz zeminler, spor salonu matları, evcil hayvan tüyleri gibi çevresel mikrop kaynaklarını da toplar. Yapılan bir çalışmada, sadece 12 saat giyilen çorapların, diğer giysilere kıyasla en yüksek bakteri ve mantar yüküne sahip olduğu gözlemlendi. Bu mikroplar çoraplardan ayakkabılara, yer zeminlerine ve hatta cildinize kadar bulaşabilir.

SPOR SALONLAR VE HAVUZ GİBİ ORTAK ALANLARDA ÇIPLAK AYAKLA DOLAŞMAYIN UYARISI
Özellikle sporcu ayağı gibi mantar enfeksiyonlarında çorapların önemli bir rolü vardır. Mantarlar, sıcak ve nemli ortamlarda hızlı bir şekilde yayılır ve enfeksiyon, ayak parmaklarından topuklara, ellere ve hatta kasıklara kadar ulaşabilir. Uzmanlar, spor salonları ve havuz gibi ortak alanlarda çıplak ayakla dolaşılmamasını, çorap ve ayakkabı paylaşılmamasını ve ayak parmak aralarını iyi temizleyip kurutulmasını öneriyor. Bunun yanında, enfeksiyon geçirmiş kişiler için, çorapların yıkandıktan sonra bile mantar sporlarını tutabileceğini unutmamak gerekiyor; bundan dolayı her gün temiz çorap giymek ve ayakkabıları iyice kurutmak önemlidir.

ÇORAPLAR NASIL TEMİZLENMELİ?
Çorapları iyi bir şekilde temizlemek için, yıkamadan önce iç yüzeyleri ters çevirerek mikropların biriktiği bölgeleri ortaya çıkarın. Enzim bazlı deterjan kullanın ve mümkünse 60°C’de yıkamaya çalışın. Düşük sıcaklıkta yıkamak zorundaysanız, yıkamadan sonra çorapları buharlı ütüyle ütüleyerek kalan sporları yok edin. Pamuklu çoraplar, sentetik karışımlı çoraplara göre yüksek sıcaklıklara daha dayanıklıdır ve mantar enfeksiyonlarına karşı daha uygundur. Çorapları doğrudan güneş ışığında kurutmak da UV ışınlarının antimikrobiyal etkisi nedeniyle faydalıdır.

ÇORAPLAR ADLİ TIPTA DA KULLANILIYOR
İlginç olan şu ki; çorapların mikrobiyal yapısı adli tıp alanında da kullanılıyor. ABD’de bir cinayet soruşturmasında, şüphelinin çoraplarında bulunan toprak bakterileri sayesinde suç mahalli tespit edilmişti. Bu durum, çorapların üzerindeki mikrobiyal izlerin, bulunduğu ortam hakkında önemli ipuçları verebileceğini gösteriyor.
Çoraplar ve ayaklarımız, biyolojik olarak oldukça aktif ve karmaşık bir mikrobiyal evrendir. Gün sonunda terli çoraplarınızı çıkarırken, içinde barındırdıkları mikroskobik yaşamı ve bu yaşamın sağlığınız üzerindeki etkilerini hatırlamak iyi olacaktır. Temizliğe özen göstermek ve uygun yıkama yöntemlerini kullanmak, sağlıklı ayaklar için hayati önem taşır.