1972’de Apollo 17 astronotlarının Ay’dan topladığı toz örneklerinde yapılan yeni incelemeler, bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı. Brown Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu örneklerde Ay’ın oluşumundan bile eski olabilecek kükürt izotopları tespit etti. 50 yıldır özel koşullarda saklanan numuneler, Güneş Sistemi’nin ilk dönemine ait kimyasal izleri ortaya çıkararak evrenin erken tarihine dair ezberleri bozdu.

ASTRONOMİK KEŞİF: AY’DAN BİLE ESKİ MADDE BULUNDU

Apollo 17’nin topladığı tozlarda yer alan “truilite” adlı demir sülfür bileşiği, incelendiğinde beklenmedik bir sonuç verdi. Kütle spektrometrisi ile yapılan analizlerde, kükürt-33 izotop seviyelerinin olağan dışı biçimde düşük olduğu saptandı. Bu durum, maddenin ya Ay’ın ilk oluşum döneminde ya da Dünya’ya çarpan Theia adlı gezegensel cisimden kalmış olabileceğini gösteriyor.

AY’IN KİMYASAL PARMAK İZİ DÜNYA’YA BENZEMİYOR

Bilim insanları daha önce Ay mantosunun Dünya ile benzer kükürt bileşimine sahip olduğunu düşünüyordu. Ancak yeni analizler, Ay’daki izotop oranlarının Dünya’da bulunan hiçbir örnekle uyuşmadığını ortaya koydu. Bu bulgu, Ay’ın kökenine dair mevcut teorileri yeniden tartışmaya açtı.

GÜNEŞ SİSTEMİ’NİN İLK DÖNEMİNE AÇILAN KAPI

Araştırmayı yöneten James Dottin, keşfin Güneş Sistemi’nin erken dönemlerinde yaşanan jeolojik süreçleri anlamak açısından büyük önem taşıdığını belirtiyor. Dottin, “Bu sonuç, yalnızca Ay’ın değil, tüm gezegenlerin nasıl şekillendiğini yeniden düşünmemizi gerektiriyor,” ifadelerini kullandı.

YENİ ÖRNEKLER YOLDA

NASA, gelecekte Ay ve Mars’tan daha fazla örnek getirilmesini planlıyor. Bilim insanlarına göre, bu yeni örnekler sayesinde 4.5 milyar yıl öncesine ait “kozmik tarih”in kayıp parçaları bir araya getirilebilecek.