Ruh sağlığında 'yapay' tehlike! Yapay zekayı terapist gibi kullananlar dikkat

Uzman Psikolog Ayşe Burcu Durak, yapay zekayla kurulan ilişkinin potansiyel risklerine dikkat çekti. Veri güvenliği, bağımlılık ve empati eksikliği gibi konulara değinen Durak, yapay zekanın bir terapistin yerini tutamayacağının altını çizdi.
Ruh sağlığında 'yapay' tehlike! Yapay zekayı terapist gibi kullananlar dikkat

Yapay zeka insan hayatına öyle bir girdi ki, adeta bir Güzin Abla’ya dönüştü. İnsanların gün içinde yaşadıklarını, hissettiklerini ilk anlattığı yer yapay zeka oldu. Peki bu durum doğru mu? Ekol TV muhbairi Gizem Gündoğdu konuya ilişkin sorularını Uzman Psikolog Ayşe Burcu Durak'a sordu.

Durak, yapay zekanın verileri kaydettiğini ve bu durumun veri güvenliğiyle ilgili sorunlar doğurabileceğini belirtti. Terapötik bir ortamda hastanın tüm bilgilerinin gizliliğinin korunduğunu, ancak yapay zekanın bu verileri nasıl sakladığına dair net bir bilgi olmadığını vurguladı. Yapay zekanın erişilebilir olması ve anlık çözümler sunması gibi pozitif yönleri olduğunu kabul eden Durak, bunun bir rehber gibi görülebileceğini, ancak terapötik ilişki söz konusu olduğunda durumun değiştiğini ifade etti.

TERAPÖTİK İLİŞKİ VE EMPATİ EKSİKLİĞİ

Ruh sağlığı hizmetinin merkezinde insan olduğunu ve bu hizmetin insan insana kurulan bir ilişki olduğunu kaydeden Durak, yapay zekanın mekanik bir yapıya sahip olduğunu söyledi. Yapılan çalışmalarda yapay zekanın terapiyle ilgili kısmında 'empatik uyumsuzluk' sorununun ortaya çıktığını belirten Durak, terapistin hastayı dinlemesini, anlamasını, yargılamadan ve eleştirmeden ona destek olmasını, ancak yapay zekanın tamamen verileri harmanlayarak cevap verdiğini belirtti. Bu nedenle, yapay zekanın farklı kişilere verdiği aynı cevabın, o kişiler için aynı anlamı taşımayabileceğini dile getirdi.

YAPAY ZEKAYA KARŞI BAĞIMLILIK

Durak, terapilerin 7 gün 24 saat yapılmadığına dikkat çekerek, yapay zekayı kullanan bazı kişilerde sanal bağımlılık geliştiğini ifade etti. Sanal ortamda sınır belirlemenin zor olduğunu, ancak insan ilişkilerinde bu sınırların güvenli bir ortam sağladığını belirtti. Yapılan birçok araştırmanın hem pozitif hem de negatif etkileri ele aldığını söyleyen Durak, yapay zekanın empati eksikliği nedeniyle bir terapistin yerini tutamayacağını vurguladı.

ETİK İHLALLERE YOL AÇABİLİR

Durak, yapay zekanın kendisinin de uyarıda bulunduğunu belirterek, "Ben bir terapist değilim. Ve burada söylediklerim terapi odasında terapistinizin size söylediği şeyler olmayacaktır. Bu anlamda lütfen bir uzman desteği alın diye de mutlaka yapay zeka uyarısını yapar" dedi. Ayrıca veri gizliliğinin önemine değinerek, kişisel bilgilerin nereye gittiğinin bilinmediğini ve bu durumun etik ihlallere yol açabileceğini, hatta yapay zekanın yanlış bir tanı veya karar verebileceğini ve bu durumda kullanıcıların bir yaptırımda bulunma imkanının olmadığını sözlerine ekledi.

Kaynak:ekoltv.com.tr