Her 3 kişiden 2’si lif eksikliği yaşıyor: Bağırsaklarda divertiküler hastalık gençlerde de artıyor!
17
Divertiküloz olarak da bilinen bu durum, kolon duvarındaki kas tabakasının zayıflaması sonucu küçük keseciklerin (divertikül) oluşmasıyla ortaya çıkıyor. Çoğu zaman zararsız olan bu kesecikler, iltihaplandığında ya da enfekte olduğunda divertikülit gelişebiliyor.
27
KİMLERDE GÖRÜLÜYOR?
Batı ülkelerinde yaşayan insanların yaklaşık %70’i, 80 yaşına geldiğinde divertiküler hastalıkla tanışıyor. Fakat günümüzde düşük lifli, işlenmiş gıdalarla beslenme alışkanlıklarının artması sebebiyle hastalık genç yetişkinlerde de daha sık görülmeye başladı.
İngiltere’de yapılan araştırmalar, insanların önerilen günlük lif miktarının yalnızca %60’ını tükettiğini gösteriyor. Türkiye’de de benzer şekilde, düşük lifli beslenme ve hareketsizlik risk faktörlerini artırıyor.
Hastalığın nedenleri tam olarak bilinmiyor; ancak beslenme şekli, lif tüketimi, obezite, genetik yatkınlık, kolon yapısı ve hareketi gibi etkenlerin rol oynadığı biliniyor.
37
BELİRTİLER NELER?
Divertiküler hastalığı olan birçok kişide hiçbir belirti görülmeyebilir.
Ancak bazı hastalarda:
- Karın sol alt kısmında ağrı (özellikle yemekten sonra şiddetlenebilir)
- Şişkinlik
- Kabızlık veya ishal
gibi şikayetler ortaya çıkabiliyor. Bu belirtiler, irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi diğer sindirim bozukluklarını taklit edebildiği için tanı süreci zorlaşabiliyor.
47
KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
Uzmanlara göre en önemli korunma yöntemi liften zengin bir beslenme düzeni. Lif, dışkıyı yumuşatarak geçişini kolaylaştırıyor ve kabızlığı önlüyor. Bu da divertikülit riskini azaltıyor.
57
FAYDALI ALIŞKANLIKLAR
- Bol su içmek (lifin etkili çalışmasını sağlar)
- Düzenli fiziksel aktivite yapmak
- Lif takviyesi veya hafif müshilleri doktor önerisiyle kullanmak
- Resmi kılavuzlara göre yetişkinlerin günde en az 30 gram lif tüketmesi gerekiyor.
67
Bunu sağlamak için:
- Güne yüksek lifli kahvaltılık gevrek ve meyveyle başlamak
- Tam buğday ekmeği, esmer pirinç ve tam tahıllı makarnayı tercih etmek
- Mercimek, nohut, fasulye gibi bakliyatları öğünlere dahil etmek
- Çiğ sebzeleri sağlıklı soslarla (ör. humus, guacamole) tüketmek öneriliyor.
- Lif alımını yavaş ve kademeli artırmak, şişkinlik ve gaz gibi yan etkileri önlemek için önemli.
77
UZUN VADELİ SAĞLIK İÇİN KÜÇÜK ADIMLAR
Beslenmede ve yaşam tarzında yapılacak küçük ama sürdürülebilir değişiklikler, divertiküler hastalık riskini azaltabilir. Daha çok lif, bol su ve düzenli hareket ile bağırsaklarınızı uzun yıllar sağlıklı tutmanız mümkün.