Google’dan 2 yıl sonra gelen deprem itirafı: 10 milyon kişiye uyarı gitmedi
Google, 6 Şubat’ta meydana gelen ve 55 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli depremlerde erken uyarı sisteminin hatalı çalıştığını açıkladı.
SADECE 469 KİŞİYE GÖNDERİLEBİLDİ
7,8 büyüklüğündeki ilk depremde, sistemin “harekete geç” adını verdiği en yüksek uyarı seviyesi, sadece 469 kişiye gönderilebildi. Oysa algoritmalar doğru çalışsaydı, 157 kilometrelik bir çap içinde yaşayan yaklaşık 10 milyon kişi, sarsıntıdan önce 35 saniyeye kadar hazırlık süresi kazanabilirdi. Google ayrıca 500 bin kişiye de daha düşük şiddetli depremler için tasarlanmış “dikkatli ol” uyarısı gönderildiğini belirtti.
İTİRAF İKİ YIL SONRA GELDİ
Colorado School of Mines Üniversitesi'nden Elizabeth Reddy, sistemdeki başarısızlığın ancak iki yıl sonra açıklanmasının kaygı verici olduğunu vurguladı. Reddy, “Bu kadar uzun sürmesine kızgınım. Burada küçük bir sarsıntıdan bahsetmiyoruz. İnsanlar hayatlarını kaybetti ve uyarılar beklediğimiz performansı vermedi” dedi. Google daha önce sistemin “iyi çalıştığını” belirtmişti.
HATA ALGORİTMADAYDI: DEPREMİN BÜYÜKLÜĞÜ YANLIŞ HESAPLANDI
Google araştırmacıları, başarısızlığın nedenini sarsıntı tespit algoritmasının hatalı hesaplaması olarak açıkladı.
İlk depremin büyüklüğü sistem tarafından yalnızca 4,5–4,9 olarak algılandı. Oysa gerçek büyüklük 7,8'di.
Bu yanlış hesaplama nedeniyle erken uyarı sistemi tetiklenmedi. İkinci depremde de benzer bir sorun yaşandı; sadece 8 bin 158 telefona "harekete geç" uyarısı, 4 milyon cihaza ise "dikkatli ol" bildirimi gönderildi.
YENİ ALGORİTMA SİMÜLASYONUNDA 10 MİLYON UYARI MÜMKÜN OLDU
Google, sistemin analizini bilimsel bir makaleyle paylaşarak, sonradan geliştirilen yeni algoritmanın aynı senaryoda 10 milyon kişiye "harekete geç", 67 milyon kişiye ise "dikkatli ol" uyarısı verebildiğini aktardı.
Google sözcüsü, “Her depremde öğrendiklerimizle bu sistemi geliştirmeye devam ediyoruz” açıklamasında bulundu.
ULUSAL SİSTEMİN YERİNİ ALAMAZ
Android işletim sistemine entegre edilen Google Deprem Erken Uyarı Sistemi, sarsıntıyı telefonların hareketlerinden algılayarak bildirim gönderiyor. Ancak uzmanlar, sistemin ulusal erken uyarı sistemlerinin yerini alamayacağı uyarısında bulunuyor.
Pacific Northwest Seismic Network Direktörü Harold Tobin, “Bu sistemin nasıl çalıştığı konusunda şeffaf olmak kritik önemde” dedi.
BBC: “HAREKETE GEÇ” UYARISI ALAN KİMSEYE ULAŞILAMADI
BBC, depremden sonra “harekete geç” uyarısı aldığını belirten kullanıcıları bulmaya çalıştı; ancak kimseye ulaşılamadı. Bu da uyarı sisteminin etkinliği konusunda soru işaretlerini artırdı.
SİSTEMİ İYİLEŞTİRDİK
Google, 6 Şubat depremlerinden sonra yaptığı analizler sonucunda sistemi geliştirdiklerini, bugün 98 ülkede uyarılar verebilecek kapasiteye ulaştıklarını duyurdu. Ancak şirket, bu teknolojilerin hâlâ test aşamasında olduğunu ve ulusal sistemlerin alternatifi olmadığını da vurguladı. Hazırladığım bu versiyonu ister kısaltılmış versiyonla sosyal medya için, ister video altyazısı ya da grafik destekli dosya olarak da düzenleyebilirim. İstersen başlığı daha vurucu ya da eleştirel tonda da yeniden şekillendirebiliriz.
Kaynak:BBC