Dev deprem neden küçük tsunamiye neden oldu? Rusya Kamçatka’daki 8.8 büyüklüğündeki sarsıntının sırları
Kamçatka kıyılarında bazı bölgelerde 4 metreye varan dalgalar görüldü ve bu dalgalar ciddi hasara yol açtı. Japonya gibi deprem merkezine daha yakın yerlerde ise tsunami beklenenden çok daha düşük seviyede gerçekleşti. Bu durum, uzmanların gözünü jeopolitik yapıya çevirdi.
DEPREM BÜYÜKTÜ AMA TSUNAMİ NEDEN KÜÇÜKTÜ?
Depremin temelinde yatan, Pasifik tektonik plakası ile Kuzey Amerika plakası arasındaki karmaşık ilişki. Pasifik plakası, Kuzey Amerika plakasının altında, Kamçatka yarımadasının altına doğru “dalma” hareketiyle ilerliyor. Bu iki plaka arasındaki hareket yılda yaklaşık 80 milimetreye kadar ulaşan hızlarla gerçekleşiyor. Bu, Dünya’daki en hızlı tektonik hareketlerden biri olarak kabul ediliyor.
Fakat depremin büyüklüğüne rağmen, deniz tabanında meydana gelen dikey hareketlerin nispeten az olması tsunami dalgalarının beklenenin altında kalmasına sebep oldu.
USGS verilerine göre, benzer büyüklükteki depremlerde okyanus tabanında birkaç metreyi bulan ani yükselme veya alçalma hareketleri tsunami dalgalarının yüksekliğini belirliyor. Kamçatka’da ise deprem, 20,7 km derinlikte gerçekleştiği için deniz tabanındaki yer değiştirme daha sınırlı kaldı.
Deniz tabanının şekli ve derinliği de dalgaların kıyıya ulaştığında nasıl değişeceği üzerinde önemli bir role sahip. Açık okyanusta saatte 740 kilometreye varan hızlarla ilerleyen tsunami dalgaları, kıyıya yaklaştıkça yavaşlıyor ama yüksekliği artıyor. Bundan dolayı, tsunami tehlikesi kıyıya yakın bölgelerde daha kritik oluyor.
Son dakika! 8.8 büyüklüğündeki depremin ardından yanardağ faaliyete geçti
Kamçatka’daki bu deprem, 2004 Sumatra ve 2011 Japonya depremlerine kıyasla daha derin gerçekleşmesi sebebiyle deniz tabanında ani ve büyük bir harekete neden olmadı. Bu da tsunami uyarılarının birçok yerde kısa sürede kaldırılmasına yol açtı.
