IOS VE ANDROID DEPREM BİLDİRİMİ GÖNDEREN UYGULAMALAR| Hangi uygulamalar erkenden deprem bildirimi gönderiyor?

Balıkesir’de 6,1 büyüklüğündeki depremin ardından, erken uyarı sistemleri bir kez daha gündemin odağına oturdu. Google, yaşanan sarsıntıyı Android kullanıcılarına birkaç saniye öncesinden bildirerek dikkat çekti. Peki, depremi önceden haber verebilen mobil uygulamalar nasıl çalışıyor? Hangi uygulamalar daha güvenilir? Deprem erken uyarı teknolojilerinin perde arkası ve güvenilirlik kriterleri haberimizde…

DEPREM UYARI SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?

Deprem erken uyarı sistemleri, sanılanın aksine depremleri önceden tahmin etmez. Yani, bir depremin saatler ya da günler öncesinden olacağını söyleyen sistemler bilimsel olarak geçerli değildir. Ancak teknoloji sayesinde, bir deprem meydana geldikten saniyeler sonra harekete geçebilen sistemler geliştirilmiştir. Bu sistemler, deprem sarsıntısı başladıktan hemen sonra kullanıcıları uyararak, kişilere birkaç saniyelik hayati bir zaman tanır.

Depremler yerin altında kırılmalar sonucu oluşur ve bu sırada iki tür dalga yayılır:

• P Dalgası (Birincil Dalga): Hafif, hızlı ve yıkıcı olmayan dalgadır. İnsanlar genellikle bu sarsıntıyı fark etmez.
• S Dalgası (İkincil Dalga): Daha yavaş ama çok daha güçlü ve yıkıcıdır.

Telefonlardaki ivmeölçerler, P dalgasını algılar ve analiz sonrası, yıkıcı S dalgası ulaşmadan önce kullanıcıya uyarı gönderir. Özellikle büyük şehirlerin dışında yaşayanlar, depremin merkez üssüne daha uzak oldukları için uyarıyı 10 ila 30 saniye öncesinden alabilirler. Bu süre; bina boşaltmak, sabitlenmemiş eşyaların altından uzaklaşmak ya da güvenli pozisyona geçmek için yeterli olabilir.

ANDROID DEPREM UYARI SİSTEMİ

Google tarafından geliştirilen Android Deprem Uyarı Sistemi, dünya genelinde en yaygın kullanılan erken uyarı sistemlerinden biridir. Sistem, Android işletim sistemine sahip tüm telefonlarda yerleşik olarak bulunur ve aktif hâle getirildiğinde cihazınız otomatik olarak bir sismograf gibi çalışmaya başlar.

Her Android telefon, bulunduğu konumda sarsıntı verilerini toplar. Bu veriler Google’ın sunucularında analiz edilerek, gerçek bir deprem olup olmadığı tespit edilir. Eğer sistem bir deprem saptarsa, bu bilginin etrafındaki diğer cihazlara iletilmesi yalnızca birkaç saniye sürer. Böylece, P dalgası geçtikten hemen sonra binlerce kullanıcı S dalgası ulaşmadan uyarılmış olur.

Türkiye’nin her yerinde çalışır

• Tüm Android telefonlarda yüklüdür
• Ekstra uygulama gerektirmez
• Pil tüketimini artırmaz
• Anında uyarı verir

Dezavantajı:

• iPhone (iOS) cihazlarla uyumlu değildir

Nasıl Açılır?

1. Telefonunuzun Ayarlar menüsüne girin
2. Güvenlik ve Acil Durum menüsünü bulun
3. “Deprem Uyarıları” seçeneğini etkinleştirin
4. Artık sistem aktif hâle gelir

DEPREM AĞI (Earthquake Network)

Earthquake Network, Android ve iOS işletim sistemlerinde çalışan, kullanıcılardan gelen ivme verilerini analiz ederek deprem tespiti yapan bir başka uygulamadır. Türkiye’de en yaygın kullanılan erken uyarı uygulaması olarak öne çıkar. Özellikle iPhone kullanıcıları için bu uygulama, Google sistemine göre büyük avantaj sağlar.

Uygulamanın başarısı, onu kullanan kişi sayısıyla doğru orantılıdır. Ne kadar çok kullanıcı varsa, sistem o kadar doğru ve hızlı sonuç verir. Türkiye’de milyonlarca kişi tarafından indirilmiş olması, onu en güvenilir kaynaklardan biri yapar.

Avantajları:

• iOS ve Android desteği
• Gerçek zamanlı deprem haritası
• Hızlı uyarı gönderme
• Kullanıcı dostu arayüz
• Deprem geçmişini görüntüleyebilme

Dezavantajı:

• iOS sürümü ücretli (99,99 TL)

MYSHAKE

Kaliforniya Üniversitesi tarafından geliştirilen bu uygulama, akademik tabanlı olmasıyla dikkat çeker. Android ve iOS cihazlarla uyumludur. Telefonun sensörlerini kullanarak deprem anındaki hareketleri algılar ve analiz eder. Ancak, Türkiye’de kullanıcı sayısı Earthquake Network kadar fazla değildir. Bu nedenle uyarıların zamanlaması ve doğruluğu, diğer iki sistem kadar etkili olmayabilir. Yine de alternatif olarak denenebilir.

Avantajları:

• Akademik destekli proje
• Uyarıları hızlı gönderir
• Deprem sonrası analiz sunar

Dezavantajı:

• Türkiye’de kullanıcı sayısı az
• Veri ağı sınırlı