Bilimsel araştırmalara göre; herkese iyi geleceği söylenen meditasyon ve farkındalık uygulamaları, depresyon ve dissosiyasyona yol açabiliyor. İşte meditasyonun konuşulmayan karanlık yüzü…
Depresyon, anksiyete ve daha fazlası… Meditasyon tehlikeli olabilir mi? İşte binlerce yıllık uygulamanın gizlenen yan etkileri
Meditasyon ve farkındalık uygulamaları, çoğu zaman huzurun ve ruhsal dengeyi bulmanın en masum yolu gibi sunuluyor. Evde ücretsiz bir şekilde uygulanabilen bu yöntemler, kaygı ve strese karşı adeta doğal bir ilaç olarak pazarlanıyor. Fakat bilimsel ve tarihsel veriler, işin görmezden gelinen karanlık bir tarafının olduğunu gösteriyor.
17
27
TARİHTEN GELEN UYARILAR
Farkındalığın kökenleri, 1.500 yıl öncesine uzanan Budist geleneklere dayanıyor. Dharmatrāta Meditasyon Kitabı, uygulamaların yanında meditasyondan sonra ortaya çıkabilen depresyon, anksiyete, psikoz ve gerçeklikten kopma hissi gibi yan etkileri de kayıt altına almış.
37
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
Son yıllarda artan araştırmalar, bu olumsuz etkilerin nadir olmadığını ortaya koyuyor. 2022’de ABD’de yapılan geniş çaplı bir çalışmada, düzenli meditasyon yapanların %10’undan fazlası en az bir ay süren ve günlük yaşamı olumsuz etkileyen problemler yaşadığını bildirdi. En sık görülen yan etkiler arasında kaygı, depresyon, dissosiyasyon ve korku atakları yer alıyor.
Üstelik bu sonuçlar sadece ruhsal geçmişi olan kişilerle sınırlı değil. Daha önce hiçbir psikolojik sorunu olmayan ve meditasyonu orta düzeyde uygulayan kişilerde bile uzun süreli semptomlar ortaya çıkabiliyor.
47
BATI DÜNYASININ GÖZ ARDI EDİLEN BULGULARI
Meditasyonun tehlikelerine dair uyarılar yeni değil. 1976’da psikolog Arnold Lazarus, dikkatsizce uygulandığında meditasyonun ciddi psikiyatrik sorunlara yol açabileceğini söylemişti. Buna rağmen, günümüzde milyonlarca dolarlık bir “farkındalık endüstrisi” oluştu. Uygulamalar, kitaplar, online dersler; hepsi yalnızca olumlu etkileri vurguluyor, risklerden bahsetmiyor.
57
BÜYÜK ÇALIŞMALARIN GÖSTERDİKLERİ
İngiltere’de 8.000’den fazla çocuğun katıldığı ve 8 milyon dolardan fazla bütçeyle yürütülen bir araştırmada, farkındalık uygulamalarının çocukların ruhsal iyiliğini artırmadığı, hatta risk grubundaki öğrencilerde zarar verebildiği ortaya kondu. Buna rağmen, bu sonuçlar medyada neredeyse hiç yer bulmadı.
67
GERÇEKLER GİZLENİYOR MU?
Meditasyonun faydaları olduğu kadar, göz ardı edilen riskleri de var. Ancak eğitmenler ve içerik üreticiler, bu yan etkilerden bahsetmeyi tercih etmiyor. Çoğu zaman olumsuz deneyim yaşayanlara, “devam et, geçer” deniliyor. Oysa bu etkilerin geçici olmayabileceğine dair güçlü kanıtlar mevcut.
77
DENGEYİ BULMAK İÇİN GERÇEKLERİ BİLMEK ŞART
Meditasyon ve farkındalık, doğru bağlamda uygulandığında faydalı olabilir. Ancak olası olumsuz etkiler konusunda şeffaf olunmadığı sürece, bu uygulamalar bir terapi değil, riskli bir deney olabilir. İnsanların hem faydaları hem de zarar potansiyelini bilerek karar vermesi gerekiyor.