Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları Konseyi'nin Azerbaycan'ın Gebele kentinde gerçekleştirdiği zirvede alınan kararların ardından, üye devletler ticaretten ulaştırmaya, uzaydan enerjiye kadar ekonomiye dair pek çok konuda adım atmaya odaklandı. Atılacak adımlardan biri de uzay alanındaki projeler oldu. Görüşmeler kapsamında, TDT bayrağı altında ve üye devletlerin ortak uzmanlığı ve teknolojik gücü sayesinde elde edilen önemli bir başarı olarak görülen "12U TDT-SAT Küp Uydusu"nun 2026'da fırlatılması için üretim sürecinin hızlandırılması kararlaştırıldı.
Öte yandan, uzay bilimlerinde işbirliğini ve görünürlüğü artırmak amacıyla, Dünya Uzay Haftası, Uluslararası Astronotik Kongresi ve diğer küresel platformlar çerçevesinde Türk Dünyası Uzay Günleri ve ilgili etkinliklerin düzenlenmesi planlandı. İşbirliğine dayalı araştırma ve inovasyonun devreye alınması için ise ortak bilimsel girişimler desteklenecek, girişimcilik ekosistemleri beslenecek ve Türk bölgesindeki akademik ve teknolojik kurumlar arasında bilgi teatisinin geliştirilmesi benimsenecek.
YAPAY ZEKÂ VE AKILLI ÜRETİM SİSTEMLERİ ENTEGRASYONU
TDT zirvesinde karar alınan bir başka önemli konu ise yapay zekâ alanında işbirliği oldu. Üye devletler, eşgüdümlü inovasyon ve kapasite geliştirme çabaları kanalıyla üretkenliğin, sürdürülebilirliğin ve bölgesel rekabetin artırılmasını hedefliyor. Bu kapsamda, yapay zekâ, yeşil ve dijital teknolojiler ile akıllı üretim sistemlerinin üye devletlerin endüstriyel stratejilerine entegrasyonu teşvik edilecek.
TİCARET, ULAŞIM VE TURİZM FAALİYETLERİ GELİŞTİRİLECEK
Ticaret, gümrük ve ulaştırma işbirliğini kolaylaştırmak, geçiş serbestisini sağlamak ve sınır kurumları arasındaki işbirliğini güçlendirmek amacıyla çalışmalar yoğunlaştırılacak. Bölgesel bağlantısallık ve ulaşım altyapısını geliştirmeye yönelik, üye devletler arasında verimlilik, dayanıklılık ve küresel rekabet gücünü artırmak için uygun ulaşım düzenlemeleri ve modernize edilmiş lojistik sistemlere öncelik verilecek. Turizm alışverişlerinin yaygınlaştırılması, kültürel turizm programlarının geliştirilmesi ve ortak farkındalık artırma girişimlerinin uygulanması teşvik edilecek. Üye devletler, koordineli faaliyetler yoluyla uluslararası pazarlarda ortak tanıtım faaliyetleri yürütecek ve bölge içi turizmi güçlendirecek. Türk halklarının ortak kimliğini güçlendirmek amacıyla, kültürel miras alanlarına erişimi artırmak ve karşılıklı anlayışı teşvik etmek amacıyla Ortak Müze Kartı hazırlıkları da tamamlanacak.
ENERJİ GÜVENLİĞİ VE TÜRK YEŞİL VİZYONU
Yeşil ekonomi, yenilenebilir enerji kaynakları ve bunların bölge genelinde ve ötesinde verimli ve güvenli bir şekilde taşınması konusunda araştırmalar genişletilecek. Türk Yeşil Vizyonu ile uyumlu olarak sürdürülebilir kalkınma ve çevre yönetimi benimsenecek. Bu vizyon kapsamında yenilenebilir enerji ve temiz teknolojiler yaygınlaştırılacak, iklime dirençli altyapı inşa edilecek, enerji verimliliği artırılacak, sıfır atık yaklaşımı ilerletilecek ve doğal kaynakları korumak için bölgesel işbirliği güçlendirilecek. Ayrıca Macaristan merkezli TDT Kuraklık Önleme Enstitüsü kapsamında seçilen projelerin uygulanması sağlanacak. Enerji güvenliği ve enerji dönüşümü hedefleri için kritik minerallerde potansiyel işbirliği fırsatları araştırılacak. Son olarak, TDT'nin yeni kurulan "Sivil Koruma Mekanizması" çerçevesinde, doğal afetlere de ortaklaşa müdahale edilmesi kararlaştırıldı.