Sıcak yaz günlerinin hayat kurtarıcısı klimalar, yanlış kullanıldığında veya bakımı yapılmadığında sağlığınızı tehdit edebilir. ‘Hasta bina sendromu’ndan bakteriyel ve mantar kaynaklı enfeksiyonlara kadar, klimalı ortamların gizli riskleri bilim insanları tarafından uyarılmaktadır. İşte uzun süre klimalı ortamlarda kalmadan önce bilmeniz gerekenler…
Klima kullananlar dikkat: ‘Hasta bina sendromu’ yaşayabilirsiniz! İşte dikkat etmeniz gerekenler…
Sıcak havalarda klima, sıcaklığı konforlu seviyede tutması ve nemi kontrol etmesi nedeniyle sıklıkla tercih edilir. Eğer klima sistemi arızalanır veya bakımı düzgün yapılmazsa, bulaşıcı mikroplarla kirlenebilir ve soğuk algınlığından zatürreye birçok hava yoluyla bulaşan enfeksiyonun kaynağı haline gelebilir. Ayrıca klimalı ortamda uzun süre kaldığınızda ‘hasta bina sendromu’ yaşayabilirsiniz.
17
27
HASTA BİNA SENDROMU NEDİR?
"Hasta bina sendromu", klimalı ortamlarda uzun süre kalındığında ortaya çıkan semptomların genel adıdır. Baş ağrısı, baş dönmesi, burun tıkanıklığı veya akıntısı, sürekli öksürük veya hırıltı, ciltte tahriş, işe odaklanmada zorluk ve yorgunluk bu semptomlar arasında yer alır. Genellikle ofis çalışanlarında görülse de, hastaneler veya klimalı diğer binalarda uzun süre kalan herkes etkilenebilir. Belirtiler, binada geçirilen süre arttıkça kötüleşir ve binadan ayrıldıktan sonra hafifler.
37
ARIZALI KLİMALAR VE KİMYASAL RİSKLER
Klimalar, filtreleme sistemi arızalandığında veya bakımı yapılmadığında alerjenleri, kimyasalları ve mikroorganizmaları havaya salabilir. Ayrıca klima temizleme ürünleri veya soğutuculardan kaynaklanan benzen, formaldehit ve toluen gibi kimyasallar solunum yollarını tahriş edebilir.
47
BAKTERİYEL ENFEKSİYONLAR: LEGIONELLA RİSKİ
Bakımı yapılmayan klima sistemleri, Legionella pneumophila gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilen bakterileri barındırabilir. Bu bakteri, su damlacıklarının solunmasıyla bulaşan akciğer enfeksiyonu Lejyoner hastalığına neden olur. Belirtileri zatürreye benzeyen bu hastalık öksürük, nefes darlığı, göğüs rahatsızlığı, ateş ve grip benzeri semptomlar yaratır.
57
MANTAR VE VİRAL TEHLİKELER
Klima sistemlerinde biriken toz ve nem, mantar ve virüslerin üremesi için uygun ortam yaratır. Örneğin hastane klima sistemlerinde Aspergillus, Penicillium, Cladosporium ve Rhizopus gibi mantarlar birikir. Bu mantarlar, bağışıklığı zayıf kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Aspergillus ise akciğer, beyin, karaciğer, dalak, böbrek ve cilt apselerine neden olabilir.
Viral enfeksiyonlar da klimalardan bulaşabilir. Örneğin, Çin’de bir anaokulu sınıfında klima sistemi, norovirüsün hava yoluyla yayılmasına sebep oldu ve 20 öğrenci mide gribi yaşadı.
67
KLİMALARIN DOĞRU KULLANIMI VE BAKIMI
Düzenli bakım ve filtre değişimi yapılan klimalar, COVID de dahil olmak üzere virüslerin havada dolaşımını azaltabilir. Klima kullanırken düşük nem, burun ve boğaz mukoza zarlarını kurutarak enfeksiyon riskini artırabilir.
77
Klimalar, havadaki kirleticileri, mantar sporlarını, bakterileri ve virüsleri filtreleyerek iç mekan havasını temiz tutar. Ancak sistem filtreleri kirli veya bakımsızsa, bu koruyucu kalkan tehlikeye girer. Bu nedenle klima kaynaklı enfeksiyonları önlemenin en güvenli yolu, düzenli bakım ve temizliği sağlamaktır.