Demans ve diyabet arasındaki bağlantı şaşırttı! Diyabetin demans üzerindeki 10 etkisi sıralandı

Demansın diyabetle bağlantılı olmasının 10 temel nedeni sıralandı…

DİYABETİN DEMANS ÜZERİNDEKİ 10 ETKİSİ

1. Diyabet, bunama riskini artırıyor

Diyabetli kişilerde bunama gelişme olasılığı, diyabeti olmayanlara göre yaklaşık %60 daha yüksek. Özellikle sık düşük kan şekeri atakları, bilişsel gerileme riskini %50 artırabiliyor.

2. İnsülin direnci beyni de etkiliyor

Tip 2 diyabetin temel nedeni olan insülin direnci, hücrelerin insüline yanıt verememesiyle ortaya çıkar. Bu durum sadece kas ve karaciğeri değil, beyni de etkileyerek Alzheimer gibi durumlarda glikoz kullanımını zorlaştırıyor.

3. Demans hastalarında beyin şekeri eksikliği

Beyin vücut ağırlığının sadece %2’sini oluşturmasına rağmen enerjinin yaklaşık %20’sini kullanır. Demans durumunda, beyin hücreleri glikozu verimli kullanamaz; bu durum bazen “tip 3 diyabet” olarak adlandırılır.

4. Alzheimer diyabet riskini yükseltebilir

Alzheimer hastalarında açlık kan şekeri genellikle yüksek çıkar, bu durum diyabet olmasa bile prediyabet belirtisi olabilir. APOE4 genetik varyantı ise insülin reseptörlerinin işlevini bozarak risk oluşturur.

5. Kan damarı hasarı bağlantıyı güçlendiriyor

Diyabet, damarları etkileyerek kalp, böbrek ve gözleri olduğu gibi beyni de risk altına sokar. Azalan kan akışı ve iltihaplanma, bunama ile güçlü bir bağlantı oluşturur.

6. Memantin: Diyabet araştırmalarından doğan bir bunama ilacı

Orta ve şiddetli Alzheimer tedavisinde kullanılan memantin, aslında başlangıçta diyabet ilacı olarak geliştirilmişti. Kan şekerini kontrol edemese de beyin fonksiyonları üzerinde faydalı olduğu keşfedildi.

7. Metformin beyni koruyabilir

Diyabet tedavisinde yaygın kullanılan metformin, beyindeki iltihabı azaltabilir. Metformin kullanan diyabet hastalarının bunama geliştirme olasılığı daha düşük görülmüş, ilacı bırakanlarda ise risk yeniden artmıştır.

8. GLP-1 ilaçları plak oluşumunu azaltabilir

Semaglutid (Ozempic, Wegovy) gibi GLP-1 reseptör agonistleri, kan şekerini düşürür ve kilo kaybını destekler. Diyabetli hastalarda demans riskini azaltmada metforminden daha etkili bulunmuştur.

9. İnsülin spreyleri doğrudan beyne ulaşabiliyor

Burundan uygulanan insülin spreyleri, beyindeki insülin direncini hedef alıyor ve hafızayı koruyabilir. Ancak bu yöntem hala araştırma aşamasında ve uzun vadeli güvenliği kanıtlanmamış durumda.

10. SGLT2 inhibitörleri bunama riskini azaltıyor

SGLT2 inhibitörleri, idrarla şeker atılımını artırarak kan şekerini düşürür. Erken kanıtlar, bu ilaçların Alzheimer ve vasküler demans riskini azaltabileceğini gösteriyor.