2022’de yayımlanan çalışma, kan gruplarının sağlık üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik önemli bir adım. Araştırmaya 18–59 yaşları arasında yaklaşık 17.000 felç hastası ve 600.000 felç geçirmemiş kontrol grubu dahil edildi. Bilim insanları, A1 kan alt grubundan sorumlu gen ile erken başlangıçlı felç arasında güçlü bir ilişki buldu. Genom çapında yapılan analizler, felç riskini artıran iki genetik lokasyonu ortaya koydu; bunlardan biri kan grubu genlerinin bulunduğu noktayla aynıydı.
ANALİZİN SONUÇLARI
A grubunun belirli varyasyonlarına sahip kişilerde, 60 yaşından önce felç geçirme olasılığı %16 daha yüksek.
O1 kan grubuna sahip kişilerde bu risk %12 daha düşük.
BİLİM İNSANLARININ YORUMU
Maryland Üniversitesi’nden vasküler nörolog Steven Kittner, konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“A kan grubunun neden daha yüksek risk taşıdığını tam olarak bilmiyoruz. Büyük ihtimalle kan pıhtılaşma faktörleri, damarları kaplayan trombositler ve dolaşımdaki diğer proteinlerle ilişkili.”
Araştırmacılar, A kan grubuna sahip kişilerin ekstra tarama veya önlem gerektirmediğini, bulguların yalnızca bir ilişkiyi ortaya koyduğunu vurguluyor.
DİĞER KAN GRUPLARI VE FELÇ RİSKİ
B kan grubu: Yaşa bakılmaksızın felç geçirme olasılığı %11 daha yüksek.
A ve B grupları: Venöz tromboz ve kalp krizi riskleriyle de ilişkilendiriliyor.
Çalışmada, 60 yaşından sonra felç geçiren kişilerle erken felç yaşayanlar karşılaştırıldı. Erken yaşta felçlerin pıhtı oluşumu ile ilişkili olabileceği, yaşlılarda ise genellikle ateroskleroz (damarlarda yağ birikimi) gibi farklı mekanizmaların etkili olabileceği belirtildi.
ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ
ABD’de her yıl yaklaşık 800.000 kişi felç geçiriyor; bunların çoğu 65 yaş üstünde.
Çalışmaya Kuzey Amerika, Avrupa, Japonya, Pakistan ve Avustralya’dan katılan bireylerin %35’i Avrupa kökenli değil, yani daha çeşitli örneklem çalışmaların yapılması gerekiyor.
Kittner, şunları ekliyor:
“Erken felç riskinin mekanizmalarını açıklığa kavuşturmak için daha fazla takip çalışmasına ihtiyaç var.”
Sonuç olarak, kan grubu ve felç arasındaki bağlantı, özellikle erken yaşta felç riskini anlamak açısından önemli bir bulgu olarak değerlendiriliyor. Ancak uzmanlar, bu bilgilerin kişisel sağlık önlemleri için doğrudan kullanılmaması gerektiğini vurguluyor.