AFAD tarafından Samsun'da düzenlenen deprem tatbikatında, Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Geçin'in TÜBİTAK-1001 Ulusal Deprem Araştırma Programları kapsamında geliştirdiği 'Akıllı Sensör Teknolojisi Kullanan Deprem İzleme Sistemi', ilk kez kullanıldı. Binaların ekseninin kaydığını 120 saniye içinde merkeze bildiren cihaz, ardından enkaz altında kalan kişilerle bağlantı kurarak yaralı ve bina durumu hakkında bilgi topluyor.
PROJE İKİNCİ AŞAMADAN OLUŞUYOR
Projeye ilişkin bilgi veren Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Geçin, projenin iki aşamalı bir çalışma prensibi olduğunu söyledi. Bunlardan ilkinin deprem anı, ikincisinin ise deprem sonrası olduğunu belirten Geçin, tatbikatta deprem sonrası yıkılmış bir bina içerisindeki enkazzedelerden ses almaya yönelik bir çalışma ortaya koyduklarını ifade etti. İlk aşamada ise bina depremi algıladığı andan itibaren saniyeler içinde hangi binaların yıkılıp yıkılmadığına dair verileri merkezi sistemde topladıklarını anlatan Geçin, "Afet bittikten sonra 120 saniye içerisinde hangi binaların yıkıldığıyla ilgili bilgileri afet yönetim sistemine iletiyoruz. Bu sayede kurtarma operasyonları için kullanılacak malzemeler, teçhizat ve insan gücünü verimli bir şekilde kullanmak için çalışıyoruz" diye konuştu. Geçin, projenin ikinci aşamasında ise yıkılmış bir bina içerisinde kalan kişilerin seslerini algılayarak sağlık durumlarını belirleyebildiklerini ve enkaz altında canlı tespiti yapabildiklerini kaydetti.
'MERDİVEN BOŞLUKLARINDA OLMASI GEREKEN BİR CİHAZ'
Cihazın zorunlu hale getirilmesi gerektiğini savunan Geçin, "Bir yangın söndürme tüpü binalarda zorunluysa, bu cihazların da etkin bir şekilde kullanılabilmesi için her katta, zorunlu olarak merdiven boşluklarında olması gerekiyor" dedi. Cihazların bina yıkıldıktan sonra etrafa dağılacağını belirten Geçin, bu sayede enkaz haberleşme cihazı ile enkazda yer alan 20'ye yakın cihaza uzaktan bağlanabildiklerini ifade etti. Geçin, "Seçmiş olduğumuz cihazlara bağlanarak enkaz altında 'Sesimi duyan var mı' şeklinde konuşarak, daha net bir şekilde onların bizi duymasını, bizim de onları duymamızı sağlıyoruz" dedi. Hava şartları veya gece olması gibi nedenlerle uydu fotoğrafları veya İHA'larla yıkılan binaların tespitinin bir günü aşabildiğini vurgulayan Geçin, bu sistemin hayata geçmesiyle olası bir deprem sonrasında yıkılan bina sayılarının saniyeler içerisinde merkezi yönetim sisteminde görülebileceğini ve böylece hangi binaların yıkıldığının tespit edilebileceğini sözlerine ekledi.