CHP’nin 2023 yılında yapılan 38. Olağan Kurultayı’na yönelik açılan dava, siyasi ve hukuki anlamda önemli tartışmaları beraberinde getirdi. Mahkeme eğer mutlak butlan kararı verirse Türk siyasi tarihinde nadir görülen bir süreci de beraberinde getirecek. Mahkeme, kurultayın hukuka aykırı yapıldığına hükmederse tüm sonuçlarıyla beraber geçersiz olabilir. İşte mutlak butlan hakkında merak edilenler…
MUTLAK BUTLAN NEDİR?
Mutlak butlan, baştan itibaren hukuken geçersiz sayılan işlemler için kullanılan ifadedir. Bir işlem yapılmış olsa dahi, hukuk düzeni o işlemi hiç olmamış gibi sayar. Bundan dolayı mutlak butlan halinde, işlem yapılmamış gibi görülür.
MUTLAK BUTLAN’IN YASAL DAYANAKLARI NELER?
Türk Medeni Kanunu (TMK) madde 145: Evlenmede sürekli ayırt etme gücü yoksunluğu, hısımlık, önceki evliliğin sona ermemesi gibi nedenlerle yapılan evlilikler mutlak butlanla geçersizdir.
Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 27: Konusu imkânsız, hukuka veya ahlaka aykırı sözleşmeler baştan itibaren geçersiz sayılır.
MUTLAK BUTLAN NE ZAMAN SÖZ KONUSUDUR?
- Hukuki yetkisi olmayan bir makam ya da organın işlem yapması
- Anayasa, yasa veya kamu düzenine açıkça aykırı kararlar
- Şiddet, cebir, tehdit gibi yollarla alınmış kararlar
- Gerçekleştirilmesi mümkün olmayan veya yasa dışı işlemler
- Örneğin, yazılı yapılması gereken bir işlemin sözlü yapılması gibi usul eksikliği
CHP KURULTAYI’NDA MUTLAK BUTLAN NE ANLAMA GELİYOR?
CHP’nin 2023 yılındaki seçimli kurultayında bazı delegeler, işlemlerin parti tüzüğüne ve yasal zorunluluklara aykırı olduğunu iddia ederek mutlak butlan gerekçesiyle iptal davası açtı. Eğer mahkeme, kurultayın hukuki usullere aykırı yapıldığına karar verirse, kurultay tamamen geçersiz sayılabilir. Bu durumda genel başkan seçimi de dahil olmak üzere tüm işlemler hükümsüz hale gelir.