Anayasa Mahkemesi (AYM), Resmi Gazete'de yayımlanan kararında, arabulucunun hatası nedeniyle işe iade davası reddedilen işçinin başvurusunda adil yargılama hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği sonucuna vardı ve çalışana 10 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
DAVA SÜRECİ VE MAHKEMELERİN KARARLARI
Karara göre, çalıştığı iş yerinden çıkarılan Gönül A, işe iade talebiyle Ankara 2. İş Mahkemesinde dava açtı.İlk derece mahkemesi, davanın kabulüne karar vererek, işveren tarafından feshin haklı ve geçerli nedenle yapıldığının ispat edilemediğini belirtti. Mahkeme gerekçesinde, başvurucunun usulüne uygun arabuluculuk şartını yerine getirdiği, davalı işverene yapılan arabuluculuk tebligatındaki toplantı tarihi hatasının arabulucudan kaynaklandığı ve bu eksikliğin "dava şartının sağlanmadığı" şeklinde yorumlanmasının hak arama özgürlüğünü zorlaştıran bir durum olarak değerlendirilebileceğini ifade etti.
İŞVEREN HAKLI BULUNDU
Davanın kabulüne yapılan itiraz üzerine dosyayı inceleyen Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, işvereni haklı bularak yerel mahkeme kararını kaldırdı ve "dava şartı yokluğundan" davanın reddine kesin olarak karar verdi. Daire kararının gerekçesinde, davalı işverene gönderilen arabuluculuk davetinde toplantı tarihinin yanlış yazıldığı ve tebligatın yanlış yazım tarihinden sonra yapıldığından usulüne uygun arabuluculuk şartının gerçekleşmediği bildirildi.
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Arabuluculuk davetinde toplantı tarihinin hatalı yazılmasında kusurunun bulunmadığını kaydeden işçi Gönül A, hak ihlali iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu. Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü, başvuruda Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan adil yargılama hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği sonucuna vararak, Gönül A'ya 10 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
ARABULUCUNUN HATASI
AYM'nin kararında Gönül A'nın, işe iade davasının usulden reddedilmesi üzerine yeniden başvurduğu arabulucuda işverenle anlaşamadığı ve ikinci kez açtığı işe iade davasının kabulüne karar verildiği belirtildi. Başvurucunun aynı olayla ilgili tekrar dava açmak zorunda kaldığı anlatılan kararda, şu değerlendirmeler yer aldı:
"Başvurucunun tekrar arabuluculuk sürecini başlatması ve bunun sonucunda tekrar işe iade davası açmak zorunda kalması arabulucunun hatasından kaynaklanmıştır. Nitekim başvurucunun arabulucuya karşı açtığı tazminat davası lehine sonuçlanmış, böylece Bölge Adliye Mahkemesince dava şartı yokluğundan ilk işe iade davasının reddedilmesinde arabulucunun kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Dolayısıyla arabulucunun hatası sonucu başvurucunun tekrar arabuluculuk sürecini başlatması ve tekrar işe iade davası açmak zorunda bırakılmasının başvurucuya ağır bir külfet yüklediği ve bu suretle başvurucunun katlanmak zorunda olduğu külfetin hedeflenen meşru amaçla karşılaştırıldığında ölçüsüz olduğu sonucuna ulaşılmıştır."