Sosyal Güvenlik Kurumu, bazı meslek grupları için erken emeklilik yolunu açan yıpranma payı uygulamasını sürdürüyor. Fiili hizmet süresi zammı olarak da bilinen bu sistem sayesinde, riskli ve ağır işlerde çalışan vatandaşlar daha erken emekli olabiliyor. Özellikle yer altı maden işçileri, polisler ve güvenlik personeli için sağlanan bu ayrıcalıkla emeklilik yaşı önemli ölçüde öne çekilebiliyor. İşte meslek meslek yıpranma payı detayları...
EMEKLİLİK YAŞINIZI 5 YIL GERİYE ÇEKMEK MÜMKÜN: Tek yapmanız gereken...
Bazı meslek grupları için emeklilik yaşı daha erken geliyor. Yıpranma payı ödemesiyle birlikte sigortalılar emeklilik yaşını 3 yıla kadar, yer altı madencileri ve güvenlik personeli ise 5 yıla kadar erkene çekebiliyor.
FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI
5510 sayılı Kanun’a göre belirli iş kollarında her 360 gün çalışmaya 60, 90 veya 180 gün ilave ediliyor; verilen ek sürenin yarısı, en çok 3 yıl olmak üzere emeklilik yaşından indiriliyor.
KİMLER ERKEN EMEKLİ OLABİLİR?
Yer altı madencileri, radyasyonla çalışan sağlık personeli, demir çelik işçileri, basın yayın çalışanları, TSK ve Emniyet mensupları gibi riskli alanlarda görev yapanlar yıpranma payı alabiliyor. TSK ve Emniyet personeline 8 yıla kadar ek hizmet, madencilerde ise süre sınırı bulunmuyor.
Yaş indirimi uygulanabilmesi için yıpranma payına tabi işlerde en az 3600 prim gününün doldurulması gerekiyor. Örneğin her 360 güne 90 gün eklenen bir işte 20 yıl çalışan sigortalı, toplam 1.800 gün (5 yıl) fiili hizmet zammı kazanır; bunun 3 yılı doğrudan emeklilik yaşından düşülür, kalan 2 yıl prim günlerine eklenir.
BORÇLANMA SEÇENEKLERİ
Kadın sigortalılar, her çocuk için 2 yıllık (en fazla 3 çocuk, 6 yıl) doğum borçlanması; erkek sigortalılar ise askerlik süresini borçlanarak prim gününü tamamlayabilir. Bu borçlanmalar yaş şartını doğrudan düşürmez fakat sigorta başlangıç tarihini geri çekerek fiilen daha erken emeklilik imkânı sağlar.
BAŞVURU NASIL YAPILIR?
İl/ilçe SGK müdürlüğüne dilekçe ile başvurulur.
Fiili hizmet zammı için işveren bildirimi, borçlanma için SGK-025 formu istenir.
Hesaplanan yaş indirimi e-Devlet’te hizmet dökümüne yansır.