Ekol TV Haber Müdürü Aziz Akova'nın sunumu ve Yatırım ve Tasarruf Danışmanı Mert Başaran'ın yorumlarıyla gerçekleşen program 'Paranın Yönü'nde ekonominin nabzı tutuldu. Programda; yurt içi- yurt dışı tatil fiyatları, orta sınıfın lüks tüketim fazlalığı, Mert Başaran'ın yeni kitabı, TÜİK'in açıkladığı yapı izin rakamları hakkında konuşuldu.
"TÜRK TURİZMCİ DAHA DA ZORLANACAK"
Turizmdeki bayram hareketliliği hakkında Başaran şu sözleri kullandı:
Faizler çok yüksek olması nedeni ve yazın gelişiyle; piyasalar sakinleşti. Ancak Kurban Bayramı’nın gelişiyle turizm hareketlendi. Bayram tatillerinin dudak uçuklatan fiyatlarını Başaran, “Mısır’da Şarm El-Şeyh’de resmen her yer Türk ve fiyatlar da çok ucuz kalıyor Türkiye’ye göre. Yurt içinde tatil çok pahalı olduğu için insanlar yurt dışına yönelecek gibi görünüyor. Bu da bizim turizmimiz için çok kötü. Bunun da nedeni döviz kurunun çok uzun süre düşük tutulması. Belli dönemlerde yurt içindeki otellerde de doluluk görebiliriz ama genel anlamda epey bir boşluk olacak diye düşünüyorum. Geçen sene epey zorlanmışlardı bu sene daha çok zorlanacak Türk turizmci.
"ORTA SINIFTA GÖSTERİŞ MERAKI VAR"
Lüks tüketimi zenginlerden daha çok orta sınıfın yaptığı verilerle ortaya kondu. Başaran, “Bu rakamlar doğru. Orta sınıfta gösteriş merakı var. Ben zenginlerin nasıl zengin olduğunu anlatıyorum. Orta sınıfın özendiği insanlar milyarları varken alıyor onu. Elindeki paranın belki 100’de biri ödediği fiyat. Ama bunun hesabını yapmayan ve parasını düşünmeden harcayan insanlar bu para eline geçtiği gibi harcıyor" ifadelerini kullandı.
"PARA BAĞIRIR SERVET FISILDAR"
Mert Başaran, yeni kitabı ‘Para Bağırır Servet Fısıldar’ın içeriğini, “Ben ilk iki kitabımda bir matematik anlattım. Ama orta ve ortanın altındaki kesim bunlara inanmayarak dalga geçti. Ben ‘Gerçekten böyle. Geziyorum, oturuyorum o insanlarla. Böyle yaptıklarını görüyorum ama siz inanmıyorsunuz. Bu sefer de bu isimlerin gerçek hayatlarını anlatacağım’ dedim. Milyarderlerin gerçek hayatlarında ne yaptıklarını tek tek anlattım. Bu kitapta markaları dünya devi haline gelen insanların nasıl yaşadığını, neler yaptığını anlattım. Parası olmayanın fotoğraflarını paylaştığı, gerçek zenginlerin bunları göstermediği bir dünyadayız resmen” diyerek anlattı.
"PARANIN BÜYÜMESİ İÇİN ACI ÇEKMEN GEREK"
İnsanların tüketim çılgınlığını bırakarak birikim yapması gerektiğini vurgulayan Başaran, "Jeff Bezos şu an en pahalı yatlarla Türkiye’ye gelip geziyor. Ama 2 bin yılına kadar düşük model bir arabayla geziyordu. Bezos 10 yıl boyunca şirketten kâr payı almadı ve dalga geçilen bir şekilde yaşadı. Ama bu isimler ‘paranın büyümesi için belirli bir süre acı çekmen gerek’ düşüncesiyle hareket ediyor. 2 milyon liranla bir araba alırsan 20 yıl sonra eski bir araban olur ama iyi bir yatırım yaparsan yıllar sonra istediğin arabanın çok daha iyisini alırsın" dedi.
"HAYATTA YAPTIĞIM EN DOĞRU ŞEYLERDEN BİRİ..."
TÜİK’in yılın 3 ayına dair yapı izin rakamları inşaatların azaldığını, evlerin de küçüldüğünü ortaya koyuyor. Yapı ruhsatı sayısı bir önceki yıla göre 5’te bir oranında azaldı. Başaran, “Benim hayatta yaptığım en doğru şeylerden biri; 1+1 ve ardından ilk geldiğinde 1+0 ev almıştım. O zaman kimse ilgilenmiyordu ama şimdi herkes almaya başladı. Gidişat küçülme yönünde. Korkarım ki 10-15 yıl sonra tabut gibi bir odası olan eve gideceksin uyuyup kalkacaksın; kapsül ev sistemi gibi" diye konuştu.
"KONUT BALON AMA SÖNMEYECEK"
Başaran insanların konut fiyatlarındaki düşüş beklentisine ilişkin, "İnsanlar diyor ki; ‘Konut balon değil mi niye düşmüyor? Balon ama düşme şansı yok, şişmeye devam edecek, sönmeyecek. 600 bin tane ev yapılırken yılda üniversite sınavına 3 milyon kişi giriyor. Önümüzdeki 20 yıl içerisinde hepsinin eve ihtiyacı olacak. Çözülmesi gereken bir açık var burada" sözlerini kullandı.
"GAYRİMENKUL İYİCE ARAŞTIRILIP ALINMALI"
Yabancı gayrimenkul yatırımcısını hedefleyen bir şato villa projesi sahiplerine teslim edilmeden enkaza dönüştü. Yanlış yatırımın en belirgin örneği olan proje hakkında Başaran, “Bizim gibi medyadaki insanların ciddi bir sorumluluğu var; riskli projelerde iyice düşünüp ona göre reklam çıkmak lazım. Çünkü insanlar o göz önündeki insanlara güveniyor. İnsanların da satın alırken iyice araştırıp bakması lazım" ifadelerini kullandı.
"FENERBAHÇE İNANILMAZ BİR KÂR YAPMIŞ"
Fenerbahçe'nin 58 milyon liraya aldığı arsayı 4 milyar liraya satması hakkında konuşan Başaran, "Dolar bazlı inanılmaz bir kâr. Çok güzel bir yatırım yapmışlar. Toprak yatırımı o kadar garip bir yatırım ki, ne kadar hata yaparsan yap, para kazanıyorsun" dedi.