İsrail-İran savaşına ABD’nin de dahil olmasının ardından piyasaların durumu yatırımcıda endişe yarattı. Ekol TV Haber Müdürü Aziz Akova’nın sunumu ve Yatırım ve Tasarruf Danışmanı Mert Başaran’ın yorumlarıyla gerçekleşen programda; piyasalardaki son durum, Merkez Bankası’nın Türk lirasını güçlendirme adımları, Merkez Bankası ve Fed’in faiz kararı ele alındı.
"BİZDE DURUM O KADAR KÖTÜYDÜ Kİ SAVAŞ ETKİLEMEDİ"
Başaran piyasaların son durumunu, "Piyasalar borsaya yeni girenler için altüst olmuş gibi gözüküyor olabilir. Ama yıllardır borsanın içinde olan insanlar için bu hiçbir şey değil. Çünkü biz önceki krizlerde borsa endeksinin yüzde 70 düştüğünü gördük. Piyasalarda şu an korkunç bir durum yok. Belki de bizde savaştan önce durum o kadar kötüydü ki savaş çok etkilemedi" diyerek değerlendirdi.
"ABD'NİN MÜDAHALESİ SAVAŞI SONLANDIRABİLİR"
Ekonomist Başaran savaşta iki ihtimal olduğunu söyleyerek, "Birincisi, buraya ABD girdi; bu nedenle her şey daha hızlı ilerleyebilir ve sonuçlanabilir. Yani iyi bir sonuç da çıkabilir. Çünkü aksi halde İran İsrail savaşı aylar sürebilir ve binlerce kayıp verilebilir. İkinci senaryo ise ABD’nin birkaç müdahalenin ardından geri çekilmesi olur. Bu durumda İsrail-İran savaşı yıllarca bile sürebilir. Belki de ABD’nin savaşa girmesi çözüme hızlı ulaşılmasını sağlayacak" dedi.
"BORSA HER ŞEYDEN NEM KAPIYOR"
Yatırımcının, borsanın inişli-çıkışlı olmasından şikayet etmemesi gerektiğini ifade eden Başaran, "Borsa her şeyden nem kapıyor. Çünkü borsa; banka faizi değil. Borsaya bilinçsizce girip bir anda kazandı insanlar ama aslında borsa böyle bir şey. Borsada her şey değişken" diye konuştu.
"TRUMP POWELL GİTSİN İSTİYOR"
ABD Başkanı Trump’ın FED Başkanı Powell hakkındaki sözlerini yorumlayan Başaran, “Görev süresi bitsin de gitsin istiyor Trump. Trump’ın da farklı bir stratejisi var çünkü; faizleri düşürüp ekonomiyi şaha kaldırmak istiyor. Eğer Trump Powell’den kurtulursa ve yerine istediği gibi biri gelirse o zaman Amerikan borsasını uçurabilir” sözlerini kullandı.
"1 AY SONRA FAİZ DÜŞEBİLİR"
FED’in de Merkez Bankası’nın da faizi sabit tutmasına ilişkin Başaran, “Ben bir anket yapmıştım sosyal medya hesabımdan; yüzde 65 aynı kalır demişti. Benim gönlümden geçen düşmesiydi. Çünkü ekonomi olarak hepimiz zorlanıyoruz. Ama büyük ihtimal bundan sonraki dönemde; savaşta bir sorun çıkmazsa ve bir kriz yaşamazsak ülkece 1-1.5 ay sonra faizlerin düşeceğini ümit ediyorum" dedi.
"ÖNGÖRÜLEMEZ BİR DÖNEMDEYİZ"
Başaran kriz dönemlerinde yapılan yatırımların önem kazandığını vurgulayarak şu sözleri kullandı:
Bugün parası olmayanın işi çok zor ama parası olanın da işi çok zor. Öngörülemez bir dönemdeyiz. Sepetinizde acil durumlar için nakit paranız, altın gibi sigortanız olmalı. Enflasyon nedeniyle yatırımcılarda büyük bir endişe söz konusu. Bu nedenle de insanlar ekonomiye hakim olmak zorunda hissediyor, son zamanlarda ekonomi programları izleniyor. Geçen gün Instagram sayfamı kapattılar 2-3 saatliğine. Emek verdiğim bir şeydi ve 2.1 milyon takipçim var. Senin elinden nedensiz bir şekilde hakkını alıyor resmen adam. Kapandığında üzüntüden ağladım.
"PARA KRİZ OLAN YERLERDEN KORKAR"
Borsa İstanbul’da son yıllarda yaşanan krizleri değerlendiren Başaran, “Para korkaktır; savaş olan, kriz olan yerlerden korkar. Bizim ülkenin kendi iç dinamiklerinde de sıkıntılar, kırılganlıklar var. Bu olaylar birleşince bu tip olaylar oluyor. 1 yıl boyunca borsanın hep düştüğü olaylar var. Peki niye başka ülkelerde olmuyor da bizde oluyor? Eğer senin ekonomin dünyadaki bu olayların dışında güçlüyse; borcun düşük, enflasyonun düşükse krizler bu kadar hissedilmez. Mesela 2009’da Lehman Brothers krizi olduğunda bizim ekonomimiz çok iyiydi ve bizi teğet geçmişti. Dünyada borsalar altüst oldu ama Türkiye borsasına hiçbir şey olmadı" diye konuştu.
"KKM SİSTEMİ VATANDAŞLARIN ZARARINAYDI"
Başaran Merkez Bankası’nın Türk lirasını güçlendirme hamleleri hakkında, “Ekonomide bazı şeyler bilimseldir ve gerçektir. Bu kadar çok değişkenlik olmaz. Kur Korumalı Mevduat sistemine gerek yoksa niye ürettik, gerek varsa niye kaldırıyoruz? Aslında olması gereken dönüyoruz. Bunun uygulaması çok mümkün bir şey değildi. Vatandaşlara çok zararı oldu. Dolayısıyla kaldırılıyor" ifadelerini kullandı.
ALTINA SATIŞ YASAĞI GELİR Mİ?
"Altına satış yasağı gelir mi?" sorusunu cevaplayan Mert Başaran, "Benim yıllardan beri en büyük korkum bu zaten. Çünkü o kadar çok yastık altına altın konuluyor ki beni düşündürüyor bir yasaklama gelip gelmeyeceği. Olmayacak bir şey değil. Altının güzelliği, vergi olmaması" dedi.