Ticaret Bakanlığı, 2025 yılının ilk beş ayında Reklam Kurulu’nun, tüketicileri yanıltıcı reklam ve haksız ticari uygulamalara karşı etkin mücadele yürüttüğünü duyurdu. Bu kapsamda 661 dosyada mevzuata aykırılık tespit edildi; toplamda 125 milyon 281 bin 151 TL idari para cezası kesildi ve durdurma cezası uygulandı.
65 DOSYA İNCELENDİ
Reklam Kurulu’nun 15 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirdiği 357’nci toplantıda ise 65 dosya incelendi. Bunlardan 56’sı mevzuata aykırı bulunarak, 10 milyon 495 bin 800 TL idari para cezası ile karşı karşıya kaldı. Ayrıca tüketici mağduriyetlerini önlemek adına 5 dosya hakkında erişim engeli tedbiri uygulanması kararlaştırıldı. Kurulun yıl başından bu yana değerlendirdiği toplam dosya sayısı ise 736’ya ulaştı.
MANİPÜLATİF YÖNLENDİRME
Mayıs ayı toplantısında, internet siteleri ve dijital platformlarda kullanıcı arayüzü üzerinden yapılan manipülatif yönlendirmeler özellikle mercek altına alındı. Tüketicilerin karar alma süreçlerini etkileyen ara yüz tasarımları ve reklamlar kapsamında, kullanıcıyı belirli ürün ya da hizmete yönlendiren 6 firma hakkında 3,5 milyon TL ceza kesildi. Bu firmalara ait yanıltıcı reklamların durdurulmasına ve söz konusu internet sitelerine erişim engeli getirilmesine karar verildi.
KARANLIK TASARIMA GEÇİT YOK
Toplantının bir diğer önemli gündemi ise “karanlık tasarım” uygulamaları oldu. Bir video paylaşım platformunda kullanıcıya ücretsiz gibi sunulan abonelik paketlerinde önceden seçili kutuların yer alması, kullanıcıların kredi kartı bilgilerini zorunlu olarak paylaşmak zorunda kalmaları ve üyelikten çıkışın zorlaştırılması gibi uygulamalar Kurul tarafından değerlendirildi. Bu çerçevede, kullanıcıyı yanıltarak normalde tercih etmeyeceği bir işlemi gerçekleştirmeye yönlendiren arayüzlerin "karanlık tasarım" örneği olduğu tespit edildi. İlgili firmaya durdurma cezası verilerek idari para cezası uygulanmasına karar verildi. Kurul, bu tür uygulamaların tüketici haklarını doğrudan ihlal ettiğine dikkat çekti.