Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanların emeklilik planlarını etkileyen yeni uygulamalarıyla gündemde. Özellikle 1995 ile 2015 yılları arasında sigorta girişi bulunanlar için “3600 günle erken emeklilik” seçeneği öne çıkıyor.
1995–2015 arası SGK girişi olanlar dikkat: 3600 günle erken emeklilik kapıda
1995–2015 yılları arasında sigorta girişi yapılan milyonlarca çalışan için erken emeklilik umudu doğdu. SGK, belirli koşulları yerine getirenlere 3600 gün primle yaş beklemeden emeklilik imkanı tanıyor.
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesine dahil olmayan çalışanlar, belirli koşulları yerine getirdiklerinde yaş beklemeden emekliliğe adım atabiliyor. Ancak bu haktan yararlanabilmek için bazı kritik şartların yerine getirilmesi gerekiyor.
KİMLER 3600 GÜNLE ERKEN EMEKLİLİK HAKKI KAZANABİLİR?
3600 günle erken emeklilik, SGK’ya 8 Eylül 1999 tarihinden önce giriş yapan çalışanları kapsıyor. Bu kişiler en az 15 yıl sigortalılık süresini ve 3600 prim gününü tamamladıklarında kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor.
Bu kapsamda;
- Kadın sigortalılar 50 ile 58,
- Erkek sigortalılar ise 55 ile 60 yaş aralığında
emekliliğe hak kazanabiliyor.
Yaş sınırı, sigorta başlangıç tarihi ve 3600 günün tamamlandığı yıla göre kademeli olarak değişiyor.
ENGELLİ ÇALIŞANLARA YAŞSIZ EMEKLİLİK HAKKI
SGK mevzuatına göre, en az yüzde 40 oranında engelli raporu bulunan çalışanlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim gününü tamamladıklarında yaş şartı aranmadan emekliliğe hak kazanabiliyor.
Bu kapsamda engelli çalışanlar, EYT ya da yaş düzenlemesine takılmadan erken emekli olabiliyor. Ayrıca engel oranı arttıkça prim gün sayısında da kolaylık sağlanıyor.
MALULEN EMEKLİLİK SEÇENEĞİ
Çalışma hayatında iş kazası ya da hastalık nedeniyle çalışma gücünü yüzde 60 ve üzeri kaybeden sigortalılar, malulen emeklilik hakkından yararlanabiliyor. Bu emeklilik türünde 10 yıllık sigortalılık süresi ve en az 1800 prim günü şartı bulunuyor.
Eğer kişi başkasının bakımına muhtaç durumdaysa 10 yıllık sigortalılık şartı aranmıyor, 1800 gün prim yeterli sayılıyor.
ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI AVANTAJI
Askerlik hizmetini sigorta girişinden önce yapan erkek çalışanlar, bu süreyi borçlanarak hem yaş hem prim avantajı elde edebiliyor.
Kadın sigortalılar için de benzer bir imkan bulunuyor. SGK’nın sağladığı doğum borçlanması hakkı sayesinde anneler, üç çocuğa kadar toplam 2160 gün (6 yıl) prim kazanabiliyor. Böylece hem prim süresi hem yaş şartı açısından önemli bir avantaj elde ediliyor.
EYT’Yİ KAÇIRANLAR İÇİN ALTERNATİF YOL
EYT düzenlemesi dışında kalan çalışanlar için 3600 günle kısmi emeklilik formülü bir çıkış kapısı sunuyor. Bu sistem, prim eksiği ya da yaş engeli nedeniyle EYT kapsamına giremeyen kişilerin kademeli şekilde emekli olmasına olanak tanıyor.
Ancak emeklilik hesaplaması kişiden kişiye değiştiği için başvuru öncesinde SGK üzerinden hizmet dökümü alınarak kontrol yapılması öneriliyor.